: Abdela Taia
: Zure argitan bizitzea
: Alberdania
: 9788498687699
: 1
: CHF 10.70
:
: Biographien, Autobiographien
: Basque
: 174
: Wasserzeichen
: PC/MAC/eReader/Tablet
: ePUB
Malika nekazari marokoarraren bizitzan hiru aldi nabarmendu daitezke. 1954an hasi, eta 1999a bitartean, kolonizazio frantsesaren eta Hasan ii.a erregearen heriotzaren artean. Aurrena, lehen senarra, Allal, Indotxinara joan zitzaion frantsesen alde borrokatzera. Hurrena, 1960ko hamarkadan, Rabaten, zazpi ahaleginak egin behar izan zituen Khadija alaba Monique burgesarekin neskame joan ez zedin. Azkena, Hasan ii.aren heriotzaren bezperan, gazte lapur eta homosexual bat, Jaafar, etxera sartu zitzaion lapurreta egitera eta, beharbada, Khadija hiltzera. Malikarena dugu kontakizuna, Malikarena ahotsa, batzuetan xuxurlaka, bestetzuetan garrasika. Eta Malikaren ikuspuntua bitarte, haren familiaren, ingurumariaren eta gizartearen berri jaso ahal izango dugu. Eta Malika ama du idazleak: M'Barka Allali Taia (1930-2010). Liburu hau hari eskainia da.

Abdela Taia (Sale, Maroko, 1973). 1999az gero Parisen bizi da. Taiaren beste liburu batzuk dira: Mon Maroc (2000), Le rouge du tarbouche (2005), Salbazioko armada (ALBERDANIA, 2006), Malenkonia arabiar bat (ALBERDANIA, 2008), Erregearen eguna (ALBERDANIA, 2011), Infidèles (2012). Era berean Alberdaniak gaztelaniaz hauek argitaratu ditu: El ejército de salvación (2007), Una melancolía árabe (2009) eta El día del rey (2011) Salbazioko armada bere eleberrian oinarritutako izenburu bereko filma zuzendu zuen (2014an estreinatu zen Frantzian).

1


beni mellal


Lur honen maitasun guztia.

Lur honetan den maitasun guztia ez dut aski izango eta ez dit arinduko, Allal, zureaz geroztik gertatzen ari zaidana.

Urrun baino urrunago joana zara, zure munduaz zipi­tzik ere ez dakit nik. Eta ez zara itzuliko.

Oroitzapena baino ez zait orain geratzen, zure hutsa, zure maitasun zu gabea.

Hainbat hilabetetan zehar, aitarekin zokora egiten genituen joan-etorrietan, begira izan zintudan. Ez zinen haren beldur eta zure begiei aske uzten zenien mintzoa, niri begirik ez kentzeko, niregan barneratzeko eta, nire ordez, segidan zetorrena, gertatzear zegoena erabakitzeko. Zurekin izatea. Zurea izatea. Zeure emakumea izatea. Zure begiek ez zuten aditzera ematen ederra nintzela ez maite ninduzula. Ez, halakorik batere ez. Zure begiak jostetan ari ziren, eta dantzan, eta ni gauza bera egitera behartzen ninduten. Denen begien bistan, azokan zurekin dantza egitera. Horra zer desio zenuen, zerk kilikatzen zintuen. Eta, aldi berean, ikustea nik nola erreakzionatuko nuen, zer nabarmenduko nuen. Ikustea zure begiradek zer eragingo zidaten, aita hantxe neukala, aldamenean. Aitak eta biok saskia bete barazki daramagu, saski bakarra. Biok ezin errespetagarriago. Aitak ez daki ezer? Ez dut uste. Aitak ez jakinarena egiten du. Baina maitekorra da. Maitekorra eta, bigarren emaztearekiko, esanekoa. Azoka honetan baino ezin dut izan, astean behin, neure-neurea. Nirekiko txera ona erakuts dezakeen aukera bakarra da, eta halakoetan azukrezko erroskillak erosten dizkit.

Zure estrategia ongi baino hobeki prestatua zenuen, Allal. Oldarrean etorririk, mintzatu egin zinen. Baina ez nirekin. Ez. Aitarekin baizik, eta hura aspalditxoan ni ikusmiratik urrunarazi nahian zebilkidan. Ni, bai, Malika alaba. Jasanezina zitzaion bigarren emazteak ni egunero gutxiestea eta berak hitz erditxorik ez esatea.

Aitak ez zuen ezer esaten. Emazteak xarmatua zeukan, sorgindua. Aspaldian ez zegoen bere onean. Bere burua gidatzen uzten zuen, eta zuzentzen. Ahulgunea nintzaion. Lehen ezkontzako alaba izaki.

Baina Malika txikia hazi egin zen. Hamazazpi urte. Dagoeneko emakumea da. Emakume petoa. Bakarren baten esku utzi beharra dago. Gizon bat egokitu behar zaio. Eta halakorik ez da falta herri handiegi honetan; izan ere hemen elkarren zelatari dira guztiak.

Ene osaba, nahi baduzu bigarren saskia eramaten lagun zaitzaket. Halaxe agertu zintzaizkigun, Allal. Zuretzat eta alabarentzat astunegia da, ene osaba.

Ados, ene seme. Jainkoak paradisurako bideak zabalduko ahal dizkik, ene seme.

Zu beste aldetik zindoazen. Aita gu bion artean zegoen. Gizonak gizonago bihurtzen zenituen, uztak hizpidera ekar­tzen, eta urte hartako zeruak euritarako erakusten zuen joera, eta Marokotik sekula irten nahi ez zuten frantsesak. Aipa­tzen zenizkigun bizitzaren kontuak artean ezezagunak ziren niretzat. Eta, hara non, aita gelditu egin den eta esan duen:

Saleren semea haiz, ezta?

Nolatan antzemango zion? Inoiz ez dut jakiterik izango.

Saleren semea naiz, bai. Allal nauzu, osaba.

Allal. Horra. Allal txikia. Hazi egin haiz, gero! Ez al zara gogoratzen, Malika? Begiratu. Allal da. Eskaini eskua eta agurtu ezazu. Allal lehengusu antzekoa da zuretzat. Eskaini, ba, eskua. Ez izan lotsatia. Allal etxekoa dugu, gure familia berekoa. Odol bera eta haragi bera. Begiraiozu. Zure aldamene