Esaten dizut ez dakidala beste gauza batzuen berri, baina badakit bide horretatik basoa besterik ez dagoela. Gizonak erantzuten dit: «Hortik da». Ezetz, ezetz, ezetz, hil egingo zarela hortik bazoaz! Nahi baduzu erakutsiko dizut edo eramango zaitut zure txakurrarengana, esaten diot berriz ere. «Ez da beharrezkoa», esaten dit berak. Eta nik: «Hemen, jaten ez duten txakurrak leku berera joaten dira beti». «Hortik da», errepikatzen dit berak. Ezetz, ezetz, ezetz. Eskuarekin gelditzen dut, badakidalako basoan sartzen direnak ez direla irteten. Ez dira inora iristen eta hil egiten dira. Nekatu eta deshidratatu egiten dira. Nekatu eta hotzak hiltzen dira. Nekatzen dira eta bizitzak ez die gehiago biderik erakusten. Besotik tira egin eta esplikatzen diot. Esplikatzen diot ni inor baino hemengoagoa naizela, gaztea naizela baina ezagutzen dudala leku hau, badudalako historia. Nahi badu kontatuko diodala, esaten diot, nik txakur bat galdu nuela txikiagoa nintzenean eta erbien lekuan zegoela.
Zuk ez dakizu, zeren auskalo nondik zatozen zu, baina, hemen, txakur galduak jan-usainera joaten dira eta txakurren jabeek basora jotzen dute desesperaturik. Ez dakizu zenbat jende ikusi dudan nik otalurretatik itzuli ez dena. Benetan, zuk honetaz ez dakizu ezer, baina baso hau ez da zeharkatzen. Eta konturatzen naiz gizonak nekez hartzen duela arnasa eta bekokitik erortzen zaizkion tanta handiak inguru honetako putzuak betetzeko adinakoak badirela. Haren aurpegiak emozioa kanporarazten dit eta pentsatzen dut berari baietz, berari kontatu ahal izango niokeela. Kontatu ahal izango nioke banoala, erabaki dudala banoala leku txikitxo honetatik. Eta bat-batean gizon despistatu galdu hau ikusten hasten naiz munduan uler diezadakeen pertsona bakartzat. Bai, berak, berak bakarrik uler diezadake.
Hara, esaten diot, bermatuta nagoen bankuan esertzen dudalarik atseden har dezan, zeren hemen, banku honetan, itzala dago beti, eta gizon hau, izerdia horrela botatzen jarraitzen badu, txakurra aurkitu gabe hilko zait. Hara, esaten diot, nire txakur emea udako igande batean galdu zen eta nire ahizpak, zeinak burua hutsik baitu jaiotzerakoan airea sartzen ez zitzaiolako, beste modu batera egin zuen negar. Norak gorputzeko minengatik bakarrik egiten du negar. Atximur egiten badiozu, negar egiten du, urdailak orro egiten badio, negar egiten du. Baina maitasunagatik, bakardadeagatik, penagatik, horregatik ez du negarrik egiten nire ahizpak. Eta igande hartan txakur emea itzultzen ez zelako egin zuen negar, eta aitak esan zion: «Txakur emea erbi hilen lekuan zagon». Eta Norak negar gutxiago egin zuen, badakizu? Hemen, erbi hilak pilatu egiten dira. Toki honetan, hiltzen diren animaliak metatuta geratzen dira eta kirats izugarria zabaltzen dute. Hara, jauna, nik ez dakit usainen berri, ez dudalako inoiz usainik hartu, amak bezala, zeren amak esaten du zerbaiten usaina hartu zuela nerabezaroan, baina nik ez dut inoiz ezeren usainik hartu. Eta lastima da, zeren esaten dute alde honetako tomateen usaina kilometrotara aditzen dela. Baina nik ez dakit usainen berri, zuk ez dakizun bezala alde honetan galtzen diren txakurren berri. Guk beste gauza batzuen berri dakigu. Esan behar dizut ezen, iritsi ginenean, txakur emea hilda zegoela. Eta amak odola ikusi zuen txakur emearen ahotik zeriola eta bota zuen: «Otsoren bat izan da, inondik ere».
Baina nik banekien Esteban izan zela, erbiak pilatzen diren lekuaren parez pare bizi dena, katua erraz sakatzen duen gizona baita, eta otsoak ez dira hara joaten. Estebanek txakur emea akabatu zidan eta nik bera akabatu nahi nuen ahizpari negar eragin ziolako. Baina zu ez kezkatu, zu lasai hemen, zure txakurra urdaila betetzen ari da eta, berehala ikusiko dugu hemen usnan. Zeren txakurrak ez dira ni bezalakoak, egidazu kasu, ni gehiago naiz katu, zeren haiek usain egin eta bilatzen zaituzte eta zaindu egiten zaituzte. Zuk atseden ezazu hemen nirekin, alkandora izerditan blai duzu eta. Ikusiko duzu nola inguratzen den txakurra.
Gizona eta biok basoari begira geratzen gara eta izerdia nola botatzen duen igartzen diot. Beroak bazaude, ken ezazu alkandora, igual txakurrak denbora beharko du-eta etortzen, esaten diot. Nahikoa dut hemen pixka batean atsedetea eta gero hortik joko dut haren bila, esaten dit. Ezetz, ezetz, ezetz, esaten diot, ez zaitez tematu, benetan, ez zaitzala nahasarazi nire ume-aurpegiak, zeren nik hemeretzi urte ondo ezarriak ditut eta badakit otalurr
